1
0
“Kulak ve gözlerinizin sahibi kim?”
(Yunus 10:31)
Bugün yeryüzünde yaklaşık 370 bin bebek dünyaya gözlerini açtı. Göz bebekleri parıldadı, içlerine ışık doldu. Her birine—tüm organları ile birlikte—sanat harikası göz ve görme duyusu ihsan edildi. Sadece insanlar arasında doğan bebeklere mi? Yerküreye adımını atan nice canlı da ihtiyacını en mükemmel tarzda göz ve görme yeteneğiyle donatıldı. Her gün gibi bugün de yerküre sergisinde dev kalamarın devasa gözünden planktonlarda yaşayan Erythropsidinium’un mikroskobik gözüne kadar kusursuz tarzda inşa edilen envaiçeşit gözün özel açılışları yapıldı. Ama tüm bunlar ne haber bültenlerinin ne de sosyal medyanın gündemiydi.
Yaratmanın her çeşidini bilen ezeli ilmiyle Alîm Rabbimiz (Yasin 36:79) anbean akılları hayran bırakan çeşit çeşit gözler yaratıyor. Kiminin başına çift göz yerleştiriyor kimine ise yüzlerce, binlerce göz ihsan ediyor. Bazı canlılara gece görüşü, bazılarına da polarize ve ultraviyole ışıklarını algılama özelliği veriyor. Ne kartalın gözü balinanın gözünün kopyası, ne yengecin gözü örümceğin gözüne birebir benziyor, ne de yusufçuğun gözü mürekkep balığına… Her bir canlının gözü özel bir tasarım ile kusursuz ve eksiksiz yaratılıyor. Bu yaratılışta birlik içinde çeşitliliğin, yani tevhid içinde vahidiyet ve ehadiyetin göz kamaştırıcı tecellileri görülüyor.
Michael F. Land ve Dan-Eric Nilsson’ın birlikte kaleme aldıkları Animal Eyes (Hayvan Gözleri) isimli kitapta her bir hayvanın farklı bir dünyasının olduğu ve farklı bir optik gereksiniminin bulunduğu vurgulanır. Bu nedenle hayvanların çok çeşitli gözlere ve görsel sistemlere muhtaç oldukları belirtilir. Kitapta dikkat çekilen bir diğer husus ise hayvan gözlerinin farklı tasarımlara sahip olması ve fizikte bilinen neredeyse her optik sistemin kullanılmış olmasıdır. Genel olarak hayvanların çift gözü olmakla birlikte bazı kertenkelelerin ve çoğu eklembacaklının ortanca gözü vardır. Örümceklerin de dört ve daha fazla sayıda göze sahip türleri bulunur. İstiridye ve midyelerin gözleri manto kenarında iken kitonların (polyplacophora) gözleri ise sırtlarının her tarafına serpiştirilmiştir. Denizyıldızlarının gözleri kollarının uçlarında iken ne kafası ne de beyni olan bazı denizanalarının ise son derece gelişmiş gözleri vardır.
Devamı Açıkdeniz dergisinin 23. sayısında…
